Waar zou ik zijn zonder buddy? (Gerrit)

Een buddy… ? Zonder dàt geen toekomst! 
‘Als mijn buddy er vandaag mee zou stoppen, zou ik dat morgen al als een groot gemis ervaren.’ Aan het woord is Gerrit, een raszuivere 62-jarige Zeeuw. Zo op het eerste gezicht een eenvoudige man, die wel niet veel zal hebben meegemaakt. 

Niets is echter minder waar. Het levensverhaal van Gerrit dwingt allerminst een gevoel van jaloezie op, integendeel. Hij zag mededienstplichtigen voor zijn ogen sterven en drie van zijn zeven kinderen op zeer jonge leeftijd overlijden. Bovendien liep zijn huwelijk op de klippen. Wat een leed! Eigenlijk niet te beschrijven. De vraag waar ikzelf mee zit is dan ook: Waar moet je beginnen? Sterker nog: Waar begin je aan?

Gerrit groeide samen met zijn broer op in een klein christelijk gezin, ergens in het Zeeuwse land. Zijn vader was aannemer op het gebied van weg- en waterbouw. Ook Gerrit bleek dit al vroeg in het bloed te zitten en volgde zijn opleiding op de MTS (Middelbare Technische School) met als vakrichting werktuigbouw. Deze ambitie komt overigens nog steeds tot uitdrukking in het simpele gegeven dat Gerrit in zijn eenvoudige woonkamer een heuse tractor aan het reviseren is… Een afwijking? ‘Hoe kom je daarbij?’, antwoord Gerrit min of meer verontwaardigd: ‘Dit is gewoon mijn hobby. De één weet zijn kamer te sieren met een prachtig pijporgel, waarbij de Psalmen Davids (al dan niet ritmisch gespeeld) ten gehore gebracht worden, ik kies gewoon voor een ouderwetse tractor met de nodige kilometers op de klok.’
Na zijn technische opleiding volgde het vervullen van de militaire dienstplicht. Hier raakte hij betrokken bij een ernstig verkeersongeluk waarbij hijzelf de dood in de ogen zag en zes van zijn mededienstplichtigen voor zijn ogen zag sterven. Gerrit: ‘Eén van de moeilijke dingen daarbij was dat ik vanwege mijn eigen letsel niet bij de begrafenis kon zijn.’ Gerrit leerde tijdens zijn dienstplicht ook wat drinken is. Hoewel hij naar zijn eigen zeggen goed de maat wist te houden, ligt hier wel een mogelijke basis van zijn uiteindelijke verslaving.
‘Hierna vond ik werk als werkvoorbereider op een scheepswerf. Na (via de functie van projectleider) opgeklommen te zijn tot bedrijfsleider, solliciteerde ik vervolgens met succes naar de functie van directeur van een middelgrote scheepswerf. Tot dusverre ging het allemaal redelijk succesvol, totdat… er alcohol in het spel kwam. Samen met mijn vrouw kreeg ik zeven kinderen, waarvan er twee levenloos werden geboren. Ons dochtertje overleed op vierjarige leeftijd aan de gevolgen van leukemie. Tenslotte liep de relatie met mijn vrouw stuk en kwam het tot een echtscheiding.’

Had je scheiding met je alcoholgebruik te maken?
‘Ja, voor 99% kwam dit door mijn overmatig alcoholgebruik en de gevolgen daarvan. In mijn leven heb ik veel te maken gehad met teleurstelling, verdriet en pijn. Dat ik daardoor (te) veel ben gaan drinken, is volledig mijn eigen verantwoordelijkheid. Zolang ik echter die problemen maar voor mijzelf hield, maakte ik verkeerde keuzes. Ik kwam meer en meer in een isolement terecht en wist beslist niet wat een ‘luisterend oor’ zou kunnen betekenen. Sterker nog, ik wist niet eens wat een ‘luisterend oor’ was. En dan te bedenken dat dit nu juist een belangrijk onderdeel van mijn bestaan is geworden.’

Hoe bedoel je dat, Gerrit?
‘Nu zou ik echt zonder dat luisterende oor zo weer terug bij af zijn en al lang weer zijn terug gevallen in mijn oude verslavingsgedrag.’

Hoe ben je aan dat ‘luisterende oor’ gekomen?
‘Eerst had ik daar totaal geen behoefte aan totdat ik in het najaar van 2010 werd opgenomen voor een behandeling bij ‘de Hoop’-ggz in Dordrecht. Daar leerde ik voor het eerst van mijn leven op een goede manier omgaan met mijn gevoelens van teleurstelling, schaamte, eenzaamheid, pijn, schuld, emotie en noem maar op. Wat waren die Stay Clean-bijeenkomsten, die ook daar gehouden werden (en worden), vruchtbaar voor mij. Jongens en meiden die echt in de goot lagen en hier voor het eerst van hun leven, vertelden wat dit met hen deed. Ik zag ook hoeveel zij er zelf aan hadden door dit te delen in de groep; Dit deed tegelijk iets met mijzelf. Ik leerde mijn ‘luisterend oor’ dus kennen tijdens mijn opname.’

Maar wat doet zo’n luisterend oor dan met jou?
‘Ik ervaar het als een samenspel omdat er ook gevoel in meespreekt. Ik leerde mijn eigen problemen en vragen te delen met anderen, die net als ik in een verkeerd circuit waren terecht gekomen. Nog steeds zijn er dingen in mijn leven, waar ik mee worstel en die ik desondanks toch mag delen met mijn buddy.’ 

Noem eens een voorbeeld van iets dat je met je buddy deelde en wat dat uiteindelijk met je gedaan heeft?
: ‘Het contact met mijn zoon verliep op zeker moment heel stroef. Eerlijk gezegd was contact nauwelijks mogelijk. Ik heb geleerd hoe goed het is om ook een gevoel van strijd te delen en heb contact gezocht met mijn buddy. Het bleek dat deze in zijn eigen leven soortgelijke omstandigheden kende en het was goed om er met elkaar over te praten.’

Wat deed dit gesprek met je?
‘Voor mijzelf kwam er helderheid hoe ik hier mee om mocht gaan. Het weerhield mij ook van een mogelijke terugval in het oude verslavingsgedrag. Het verbroken contact was een vorm van ‘afwijzing’, waar ik mijzelf niet door behoef te laten beïnvloeden. Ook voor mijn buddy mocht dit gesprek iets betekenen.’ 

Ben je überhaupt wel eens terug gevallen in je oude gedrag?
‘Gelukkig ben ik tot op heden daarvoor bewaard gebleven. Ik ben er van overtuigd dat dit met name ook te danken is aan het hebben van een buddy.’ 

Jan, wat betekent het voor jouzelf om buddy te zijn?
‘Heel veel! Ik geloof echt dat er iets in zit van wederkerigheid. Wat Gerrit met mij deelt ten aanzien van zijn strijd, aanvechting en worsteling, raakt ook mijzelf. Het klinkt misschien vreemd, maar ik ga hierdoor ook zoveel van mijzelf zien en leer daar zelf van om ook heel open te zijn ten aanzien van mijn eigen gevoelens. Ik moet denken aan de tekst, die ik mee kreeg toen ik belijdenis van mijn geloof aflegde (2 Cor. 12 vers 9 en 10):
‘Mijn genade is voor u genoeg, want Mijn kracht wordt in zwakheid volbracht. Daarom zal ik veel liever roemen in mijn zwakheden, opdat de kracht van Christus in mij komt wonen. Daarom heb ik een behagen in zwakheden: in smadelijke behandelingen, in noden, in vervolgingen, in benauwdheden, om Christus’ wil. Want wanneer ik zwak ben, dan ben ik machtig.’ 
Elkaars verhaal aanhoren en jezelf daarbij kwetsbaar op wil stellen, maakt ook mij zelf krachtig. Het buddy zijn voor een ander (Gerrit) bepaalt ook mede mijn eigen toekomst!’
WS